KOLOREKTAL KANSER MOLEKÜLER EPİDEMİYOLOJİSİNDE MİKRORNA-MİKROBİYOM İLİŞKİSİ

Abstract

Omik teknolojilerindeki ve sistem biyolojisindeki güncel gelişmelerle birçok hastalık patogenezinde genetiğin yanı sıra epigenetik faktörlerin ve insan mikrobiyomunun da etkin olduğu kompleks bir mekanizmanın rol aldığı ortaya çıkmıştır. Bu kompleks mekanizmanın etkileşimlerini kişiler arasında kalıtsal ve diyet gibi çevresel faktörlerden kaynaklı farklılıkları da göz önüne alarak değerlendirmek kompleks hastalıkların yönetimi ve kişisel tıp uygulamaları geliştirmek açısından son derece önemlidir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda bağırsak mikrobiyomunun kolorektal kanserin (CRC) moleküler epidemiyolojisinde önemli rol oynadığı ve bunun epigenetik değişikliklerle etkileşim halinde olduğu gözlenmiştir. Bununla beraber, mikrobiyom kompozisyonun ve fonksiyonun, mikroRNA'ların (miRNA) anlatım farklılıkları ile modifiye edildiği ve miRNA-aracılı gen regülasyonunun mikrobiyom kompozisyonuna etkisi olduğu gözlenmiştir. Bu sebeple, CRC için biyobelirteç özelliği olan miRNA’ların mikrobiyom ile ilişkilerinin aydınlatılması CRC için yeni translasyonel yaklaşımlar oluşturulması açısından umut verici olduğu düşünülmektedir. Bu derlemede, kişilerdeki miRNA profillerindeki farklılıkların ve bağırsak mikrobiyom kompozisyonun CRC moleküler etiyolojisindeki rolü güncel literatür taraması ile derlenerek, miRNA-mikrobiyom ilişkisinin CRC için önemini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaçla derlenen bilgilerin CRC yönetiminde, risk değerlendirmelerinde ve kişiselleştirilmiş tedavi uygulamalarına zemin oluşturacak yeni araştırmalara kaynak olması hedeflenmiştir.